Bakıda və ölkənin digər yerlərində dövlət tərəfindən mənzilləri sökülən vətəndaşlar ödənilən kompensasiyanın miqdarından, təklif olunan yerlərdən zaman-zaman şikayətçi olurlar. Xüsusilə də, Bakıda qəzalı, yaxud da dövlət ehtiyacları üçün söküləcək binalar, evlər var. Sözügedən məsələ bu gün Milli Məclisin iclasında da qaldırılıb. Deputat Razi Nurullayev çıxışı zamanı deyib ki, hər bir sökünütüdən sonra onlarla narazı vətəndaş olur və bu narazılığın bir neçə səbəbləri var.
“Bəzilərinin yaşayış sahəsi kiçik oluğu üçün verilən kompensasiya ilə ev ala bilmir, bir qrup həmin ərazidə bazar qiymətləri ilə kompensasiya tələb edir, digər qrup isə iki-üç dəfə şişirdilmiş qiymətlərlə pul tələbi qoyur. Nəticə isə üç tərəfə - dövlət orqanlarına, vətəndaşlara və sahibkarlara problem yaradır. Yüzlərlə narazılıq edən vətəndaş, sahibkar və qapısı döyülən dövlət orqanları var. Onların Milli Məclisdən də gözləntiləri var”, - millət vəkili vurğulayıb.
Deputat qeyd edib ki, köçürülən insanlar aldıqları kompensasiya ilə şəhər kənarında bir və ya ailə üzvlərinin təlabatına görə bir neçə yerdə torpaq alıb ev tikir: “Bu evlər də əsasən zəbt edilmiş, sənədsiz və infrastrukturu olmayan ərazilərdə həyata keçirilir. Hansı mənzərə ilə üzləşirik? Bakıda söküntü aparıb onu abadlaşdırır, gözəlləşdirir, rahat infrastruktur yaradırıq, 5-10 kilometr kənarda isə ciddi problemlər yaranır və sanki minalar basdırılır. Söhbət qaz, su, işıq, yol, yağış-qar yağanda su altında qalmış evlərdən və dövlətdən kömək tələb edən vətəndaşlardan gedir”.
“Hesab edirəm ki, qanunvericilik səviyyəsində problemin həllinə töhfə vermək mümkündür. Məsələn, söküntü aparılan ərazilərdə heç bir kənar hüquqi müdaxilə və ya izaha yol açmayan birmənalı dəyişikliklərə gedək. İstər dövlət söksün, istər sahibkar, söküntü aparılan ərazilərdə vətəndaşlara yalnız ev və kommersiya obyekti təklif edilsin. Əgər söküntü infrastruktur, park və digər dövlət məqsədlər üçün edilirsə, elə həmin ərazidə vətəndaşlara ya ev tikilib təqdim olunsun, ya da onlara hazır evlər alınıb verilsin”, - millət vəkili bildirib.
R.Nurullayev qeyd edib ki, təqdim olunan kompensasiya ilə söküntü aparılan ərazilərdə və yaxın yerlərdə o qiymətlərə ev almaq mümkün olmur: “Bununla yanaşı, söküntü ərazilərində qanundankənar hərəkətlərə yol verən vətəndaşlar və sahibkarlarla bağlı icrası məcbur məhkəmə qərarları verilsin və bu sahədə məhkəmə çəkişmələrinin uzunmüddətli olmasının qarşısını almaq üçün də lazım gələrsə qanunvericiliyə dəyişikliklər edək. Ümid edirəm ki, bu məsələ ilə bağlı ciddi müzakirələr apara və məsələnin ədalətli həll yolunun tapılmasına töhvə verə bilərik. Ümumiyyətlə, kompensasiyaların verilməsi ilə bağlı müvafiq qanunvericilik aktlarına ya ayrıca bəndlər, ya da fəsil əlavə edə bilərik”.
Əmlak məsələləri üzrə ekspert Elnur Fərzəliyev deputatla müəyyən qədər razılaşır. Ekspert AYNA.AZ-a deyib ki, əksər insanların evlərinin ümumi sahəsi kiçik olduğuna görə onlara verilmiş kompensasiya ilə mənzil ala bilmirlər: “Artıq insanlar kompensasiyadan çox, yeni tikilən binadan mənzil istəyirlər. Məlumdur ki, 2016-cı ildən başlayaraq pilot layihələr üzərindən çox sayda köhnə çoxmənzilli yaşayış binaları və fərdi həyət evləri sökülərək yenitikili binalarla əvəzlənib və ya hansısa parklar salınıb. Əksər hallarda sökülən yerlərin sakinlərinə pul deyil, tikilən binalardan daha böyük və tam təmirli mənzillər verilir. Həmçinin, bina tikilib başa çatana qədər mənzil sahiblərinə kirayə pulları ödənilir. Bu, mənzil sahiblərinə daha sərfəlidir. Çünki bəzi ərazilər var ki, oradakı mənzillərin, xüsusən də fərdi həyət evləri və ya iki mərtəbəli binalardan ibarət olan mənzillərin bazar dəyəri olmur, alıcılıq qüvvəsi aşağıdır. Belə durumda mənzilləri satmaqda çətinlik çəkirlər və layihələr üzərində söküntü işləri onlar üçün sərfəlidir. Ona görə də artıq ödəmə ilə bağlı problemlər yaşanmır. Amma problem yaşanan yerlər də var. Hesab edirəm ki, bu məsələ də yoluna qoyulmalıdır”.
“Bu gün Bakı üçün qiymət 1500 manat deyil. Artıq köhnə binaların hər kvadratmetri əraziyə görə dəyişir. Bəzi kənar ərazilərdə hər kvadrata görə 1000-1500 manat, mərkəz ərazilərdə isə 2500- 3000 manata qədər pul ödənilir. Söküntü işləri zamanı əksər insanlar narazı qalmır. Narazılığın böyük əksəriyyəti həyətyanı sahələrə görə daha çox pul ala bilməməkdən yaranır. Tikinti şirkətlərinə sərf etmədiyi üçün bu cür problemlər yaşanır”, - deyə ekspert əlavə edib.
