İRANDAN XƏZƏR DƏNİZİNƏ İDDİA
Tarix: 9-01-2012, 10:20 | Çap et
 ÇÖKÜŞ ƏRƏFƏSINI YAŞAYAN MOLLA REJİMİ NƏ İSTƏDİYİNİN FƏRQİNDƏ DEYİL
DİA.AZ: - İran yenə də Aərbaycana hədələrini davam etdirir. Dünənə qədər ayrı-ayrı dövlət adamlarının, ayətullahlarının dili ilə Azərbaycan dövlətini təhdid edən fars-molla rejimi son günlər rəsmi Bakını tarixi Türkmənçay müqaviləsini poza biləcəyi ilə təhdid edir. Əslində, çar Rusiyası ilə o zamankı Səfəvi hakimiyyəti arasında əldə olunmuş bu müqavilənin pozulmasının hələ kimə baha başa gələcəyini dəqiq söyləmək mümkün deyil. Çünki məhz bu müqavilə ilə Azərbaycan ikiyə bölünüb və bu müqavilənin pozulması illərdir Azərbaycan türkünün arzusudur. Çünki bizlər bir millət olaraq ərazi və milli bütünlüyümüzün qarşısında məhz bu müqaviləni baryer kimi qəbul edirik.
Təbii ki, müstəqil Azərbaycanı öz ərazisi kimi qəbul edən İrandakı molla hakimiyyəti «Türkmənçay müqaviləsini ləğv edəcəyik» dediyi zaman tamam fərqli mövqedə dayanır. Yəni onlar bunu Azərbaycana ərazi iddiası kimi qəbul edirlər.
Son günlər isə rəsmi Tehran Azərbaycana qarşı daha bir ərazi iddiası səsləndirib. Bu dəfə Təbriz Azad Universitetinin professoru Doktor Müvəssəqinin dili ilə fikirlərini satdıran iranlı mollalar Azərbaycanın, eləcə də Türkmənistanla Qazaxıstanın da Xəzər sularındakı payına iddia edirlər. «Xəzər dənizi 1982-ci il Konvensiyasına tabe olmayıb və onun şəraiti İran və Rusiya arasındakı müqavilələrə tabedir» deyən molla rejiminin xüsusi xidmət orqanları tərəfindən yayılan təbliğat materialında aşağıdakılar bildirilir: «''Xəzər Dənizinin Hüquqi Rejimi'' elmi iclası çərşənbə günü sübh saat 9:30-da Təbriz Azad İslam Universitetinin Hüquq və Siyasi Elmlər kollecində keçirildi. İclasın başlanğıcında Aran Mədəniyyət və Araşdırmalar İnsitutunun müdiri Həsən Qulu və doktor Cəmşidi Rad iclasın keçirilmə səbəbləri barədə açıqlama verdilər və İranın 50 faiz payını bu iclasın ən mühüm hədəfi olduğunu bildirdilər.
İclasın davamında Təbriz Azad Universitetinin professoru Müvəssəqi Xəzər dənizininin tarixi barədəki məqaləsini iclasa təqdim etməklə yanaşı, bu dənizə xas olan məlumatları açıqladı.
Doktor Müvəssəqi vurğuladı: İranın Xəzər dənizi sahilində uzunluğu 640 km-dir. Xəzər dənizi 1982-ci il Konvensiyasına tabe olmayıb və onun şəraiti İran və Rusiya arasındakı müqavilələrə tabedir.Hazırda o okean səviyyəsində təqribən 28 metr aşağıdır.
Doktor Müvəssəqi 1921-ci ildə bağlanan müqaviləyə əsasən dənizdə İranın hərbi gəmilərin üzə bilməsinə işarə edərək dedi: "Dünyanın ilk ən böyük gölü Mazandaran gölüdür və onu dəniz adlandırırlar. Bu göl öz yüksəkliyinə görə ikinci yerdə dayanır və gölün sahəsi dünyadakı bütün göllərin ümumi sahəsinin 44%-nə bərabərdir. Onun dərinliyi şimaldan cənuba tərəf artır və neft ehtiyatlarına görə dünyada üçüncü yerdə durur".
Doktor Müvəssəqi çıxışıının davamında Cenevrə Konvensiyasına əsasən, İranın Xəzər dənizində payının 50 faiz olmasını da vurğuladı.
Beynəlxalq ümumi və konvensiya hüquqları əsasənda bağlanmış beynəlxalq nümunələrə görə 2-3 sahil dövləti arasındakı göl və ya bağlı dəniz statusları sahil dövlətləri arasında iki tərəfli və ya üçtərəfli müavilələr vasitəsilə təyin olunur. Ən ümdə və tanınmış prinsip sahilyanı dövlətlərin prinsiplər əsasında razılığa gəlmələridir. Misal olaraq Fransa və İsveçrə arasında yerləşən Cenevrə gölünü göstərmək olar. 1816-cı ildə bağlanmış müqavilə əsasında bölünmüş və idarə olunur. Həmçinin müxtəlif beynəlxalq müqavilələr əsasında bölünmüş ABŞ və Kanada arasında yerləşən 5 gölünü, 1920-ci ildə SSRİ və Finlandiya arasında idarə olunan Laduka gölünü götürmək olar.
Beynəlxalq hüquq alimlərinin əksəriyyəti bu barədə yekdildirlər və beynəlxalq hüquqda bu nəzər birliyi doktrina adlanır».
Hər halda, bu məlumatla İranın nə istədiyini təxmin etmək asandır.
|
|
|
|
|
|
|
|
Putin SSRİ-ni bərpa edə biləcəkmi?
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
| • Aqil Şirinov yenidən Azərbaycan İlahiyyat İnstitutuna rektor təyin edilib - SƏRƏNCAM
Bu gün, 15:34 |
|
|
|
| • Mövlam Şıxəliyevin əmlaklarını alanlar istintaqa çağırılır – Hərracda nə baş verir?
Bu gün, 15:32 |
|
|
|
| • Tofiq İsmayılovun oğlu hakim qarşısında - TƏFƏRRÜAT
Bu gün, 15:27 |
|
|
|
| • Bank kartınızdan oğurlanan pulları necə geri qaytara bilərsiniz? - AKTUAL
Bu gün, 15:03 |
|
|
|
| • Daha bir soydaşımızı itirdik - ÖZGƏ DAVASINDA
Bu gün, 15:01 |
|
|
|
| • Öz qanı ilə çağırışçları hərbi xidmətdən yayındıran laborant həbs edilib – Film kimi cinayət
Bu gün, 14:52 |
|
|
|
| • PKK-nın özünü buraxması Ərdoğana olan rəğbəti artıracaqmı? - Deputatdan açıqlama
Bu gün, 14:51 |
|
|
|
| • BU QƏDƏR İŞÇİDƏN: İldə bir dəfə... 6 manatdan... - AXI NİYƏ?..
Bu gün, 14:46 |
|
|
|
| • AZAL Hindistan və Pakistana reysləri mərhələli şəkildə bərpa edir - DİQQƏT
Bu gün, 14:23 |
|
|
|
| • “İsrailin Türkiyə ilə müharibə aparıb qalib gəlmək potensialı yoxdur” - deputat
Bu gün, 14:02 |
|
|
|
| • “Ermənilər bu dəfə də Moskvaya, Putinə inanıb yenə nəsə etməyə başlasalar, “Ermənistan” adlı dövlət yox ola bilər...”
Bu gün, 14:00 |
|
|
|
| • “Əli Bayramlı Süni Dəri” ASC səhmdarları toplanır
Bu gün, 13:58 |
|
|
|
| • Binədə şəhid bulağı dağıdılıb - İcra Hakimiyyəti deyir ki...
Bu gün, 13:08 |
|
|
|
| • “Zelenski təşəbbüsü Putinin əlindən alıb” - The Guardian
Bu gün, 13:06 |
|
|
|
| • “PKK-ya inanmaq sadəlövhlükdür, hələ hər şey bitməyib” – Türkiyəli politoloq
Bu gün, 13:03 |
|
|
|
| • Məktəb direktoru şagirdi niyə bir həftə dərsə buraxmayıb? - RƏSMİ BƏHANƏ
Bu gün, 13:02 |
|
|
|
| • Şimal-qərb küləyi əsəcək - belə deyirlər...
Bu gün, 12:49 |
|
|
|
| • "Anar Nağılbazın videosunu hazırlayanlar indi də nəvəmə sataşırlar"
Bu gün, 12:47 |
|
|
|
| • Milli Qəhrəman Xocavənddə hotel açıb - FOTO
Bu gün, 12:43 |
|
|
|
| • Avtomobili pulsuz necə park etmək olar? - AÇIQLAMA
Bu gün, 12:40 |
|
|
|
| • Sabiq deputat qaynının şirkətindəki vəzifədən AZAD ETDİ
Bu gün, 12:38 |
|
|
|
| • Elm və Təhsil Nazirliyinin “TikTok” müsabiqəsi AJİOTAJ YARATDI – “Heç şeytanın da ağlına gəlməz”
Bu gün, 12:35 |
|
|
|
| • Paşinyan peşman olub: İrəvan yenidən Rusiyaya meyllənir - “Nezavisimaya qazeta”
Bu gün, 12:31 |
|
|
|
| • “Danışığında problemlər var”
Bu gün, 12:27 |
|
|
|
| • “Kontakt Home” “Qızıl zəmanət”lə alınan məhsulu da dəyişmir - FOTO
Bu gün, 12:24 |
|
|
|
| • “Danışıqları yalnız hərbçilər aparacaq” - Hindustan Times
Bu gün, 12:21 |
|
|
|
| • Bakı və İrəvan sülh masasına qayıdır: - Yaxın aylarda bu sənəd imzalana bilər
Bu gün, 12:17 |
|
|
|
| • Arxasında güclü şəxslərin durduğu “Dostluq H-EL MMC işçilərin pulunu yenə vermir -Şikayət var
Bu gün, 12:12 |
|
|
|
| • Paşinyan Sərkisyanın imzaladığı sənədi silib atdı – Şarmazanov
Bu gün, 12:04 |
|
|
|
| • Azərbaycan hər gün yeni güc mərkəzi olma yolunda uğurla irəliləyir - MƏQ
Bu gün, 12:00 |
|
|
|
| • Putin və Zelenskidən Trampa müsbət cavab: - Müharibə bitir?
Bu gün, 11:50 |
|
|
|
| • “Azər-Türk Bank”ın Müşahidə Şurasının tərkibi yenilənəcək
Bu gün, 11:47 |
|
|
|
| • Quba icra hakimiyyəti VƏTƏNDAŞA QARŞI... - ÖZBAŞINA QALIB...
Bu gün, 11:42 |
|
|
|
| • İnternet dələduzları İŞ BAŞINDA: Daha bir fakt... - FOTOLAR
Bu gün, 11:28 |
|
|
|
| • Nazir Şahmalı Əhmədovu rəis təyin etdi - ƏMR
Bu gün, 11:13 |
|
|
|
| • Azərbaycanda holdinqin direktoru dəyişib - BUNDAN SONRA...
Bu gün, 11:12 |
|
|
|
| • Moskvada erməni MMA döyüşçüsü saxlanılıb - KİV
Bu gün, 11:07 |
|
|
|
| • 151 saylı bağçada körpələrə zay məhsullar verilir - VİDEOFAKT
Bu gün, 11:06 |
|
|
|
| • Azərbaycan Ordusunda kibertəhlükəsizliyə və dövlət sirrinin mühafizəsinə dair tədbirlər keçirilir
Bu gün, 11:04 |
|
|
|
| • "Nə toyuma, nə də oğlumun qonaqlığına gəldin"
Bu gün, 11:00 |
|
|
|
| • Mərkəzi Bank açıqladı: -Neft ucuzlaşır, manat isə…
Bu gün, 10:55 |
|
|
|
| • Arif Babayev xəstəxanadan evə buraxıldı
Bu gün, 10:53 |
|
|
|
| • ABB-də yeni təyinat - BUNDAN SONRA...
Bu gün, 10:49 |
|
|
|
| • Maşın var, təmir edən yox - TENDER YOLUN ORTASINDA DAYANDI
Bu gün, 10:46 |
|
|
|
| • Nəzarət Zaur Mikayılova keçəndən sonra... - "Bir ayı 400 manatla yaşaya bilərlər?"
Bu gün, 10:40 |
|
|
|
| • Ermənilər şokda: İrəvanda “Azərbaycan” yazılan pasportlar - FOTO
Bu gün, 10:33 |
|
|
|
| • 17 yaşlı qız 12-ci mərtəbədən yıxılıb öldü - Bakıda FACİƏ
Bu gün, 10:30 |
|
|
|
| • Müğənni Nigar Rəhimova “Vətən Müharibəsi iştirakçısı” medalını necə alıb? - FOTOFAKT
Bu gün, 10:28 |
|
|
|
| • Bakıda kişini oğurlayıb 3 gün işgəncə verdilər - ŞOK TƏFƏRRÜAT
Bu gün, 10:26 |
|
|
|
| • İsrail səfiri yaxın bir neçə ay ərzində səlahiyyətlərinin başa çatacağını açıqlayıb
Bu gün, 10:22 |
|
|
|
|
